گزارشگری به مثابه مربیگری!

شهاب اخلاقی/فرمول گزارشگری بازی‌های لیگ قهرمانان آسیا برای گزارشگران صداوسیما ظاهراً یکسان است. آنها از همان دقیقه اول شروع می‌کنند به گفتن اینکه احتمالاً داور قرار است به نفع رقیب بگیرد. اگر رقیب متعلق به یکی از کشورهای جنوبی خلیج فارس باشد، این جمله با هیجان بیشتری گفته می‌شود و اگر خود داور عرب باشد که دیگر خوراک گزارشگر آماده است.

شاید بگویید محمد سیانکی در بازی شب گذشته پرسپولیس و الدحیل حق داشته چنین چیزی بگوید. ولی مسأله تنها به بازی شب گذشته و گزارش سیانکی بر نمی‌گردد.

سال‌هاست که گزارشگران ایرانی در همان دقیقه اول با گفتن این جمله فضای احساسی را برای مخاطب آماده می‌کنند. وقتی داور اشتباه به نفع نماینده ایران کند هرگز به خطای او اشاره نمی‌کنند اما در صورت رخ دادن اتفاقی متفاوت، تا می‌توانند این مسأله را گوشزد می‌کنند.

جالب اینجاست که این فرمول طلایی برای گزارش بازی‌های آسیایی به نسل جوان این عرصه هم انتقال یافته است.

در اولین بازی سپاهان در لیگ قهرمانان آسیا که یکی از گزارشگران جوان شبکه ورزش آن را گزارش می‌کرد، این روش مو به مو تکرار شد. هر خطایی که به نفع تیم رقیب گرفته می‌شد از نگاه گزارشگر 50-50 بود و دلیلی نداشت به نفع سپاهان گرفته نشود.

فرمول گزارش بازی‌های آسیایی البته مؤلفه‌های دیگری هم دارد. مثلاً اشاره به پول باشگاه‌های عربی. حالا فرقی ندارد گزارشگر سیانکی است یا یوسفی یا خیابانی یا احمدی یا گزارشگران جویای نام شبکه ورزش.

همه می‌خواهند بگویند تیم‌های دیگر به خاطر پول‌شان است که نتیجه می‌گیرند. انگار در فوتبال ایران فقیرترین باشگاه‌ها قهرمان می‌شوند یا در فوتبال اروپا، باشگاه‌هایی روی سکو می‌روند که ریخت و پاشی نمی‌کنند.

اگر استثناها را در نظر نگیریم، رابطه مستقیمی بین نتیجه گرفتن تیم‌ها در فوتبال با میزان هزینه‌شان وجود دارد. به قول قدیمی‌ها هرچه پول بدهی‌ آش خواهی خورد.

نکته اینجاست که اینگونه عبارت‌ها هیچ‌وقت در بازی نمایندگان‌مان با تیم‌های شرق آسیا به کار نمی‌رود و مشخصاً برای تیم‌های حاشیه خلیج فارس استفاده می‌شود.

البته انتقاد به نحوه گزارشگران تلویزیون در چند شب گذشته فقط به این 2 نکته محدود نمی‌شود. گزارشگران کار اصلی‌شان یعنی تفسیر مسابقه را رها کرده‌اند و بیشتر دوست دارند از نگاهی بالا و مربی‌گونه با بازیکن‌های داخل زمین صحبت کنند.

بازیکن‌هایی که اصلاً امکان شنیدن حرف‌های‌شان را ندارند. بعضاً آدم فکر می‌کند گزارشگران فراموش کرده‌اند که باید برای مخاطب داخل خانه بازی را گزارش کنند.

محمد سیانکی که ظاهراً مدرک بی مربیگری فوتبال را گرفته، در بازی دیشب بارها حرف‌هایی می‌زد که فقط به درد گفته شدن در کنار خط می‌خورد. تازه اگر تحلیل‌های او را درست بدانیم (که به بعضی از آنها انتقادهای جدی وارد است) مشخص نیست چرا در تلویزیون و به مخاطب داخل خانه گفته می‌شود.

سیانکی دیشب مدام اصرار بر گفتن چنین جملاتی داشت. اینکه بچه‌ها نباید فلان کار را انجام دهند یا باید فلان کار را انجام دهند. او بیشتر وقت‌ها به مثابه یک مربی می‌خواست بازیکنان را ارشاد کند و یادش می‌رفت وظیفه‌اش تفسیر بازی است نه تغییر آن.

کپی